AOC ticari hava taşımacılığı faaliyetlerinde bulunmak üzere gerçek ve/veya tüzel kişilere Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (“SHGM”) tarafından verilen bir belgedir. Bu belgeye sahip işletmelerin, ilgili mevzuatta yer alan tüm gereklilikleri karşılar durumda olduğunu ifade etmektedir.
Bu çalışmamız hazırlanırken, ticari hava taşımacılığı (yolcu/yük) faaliyetinde bulunacak işletmelerin uymakla yükümlü olduğu aşağıdaki mevzuat temel olarak incelenmiştir.
Çalışmamızın kapsamı göz önüne alındığında bu yazıyı bir yazı dizisi şeklinde yayınlamayı tercih etmiş bulunuyoruz ve okumakta olduğunuz bu yazı dizisinin ikinci yayınıdır. İlk yayına buradan ulaşabilirsiniz.
Organizasyon Yapısına İlişkin Gereklilikler
Tüzel kişiliğin organizasyon yapısı açısından ise genel olarak aşağıdaki şartların sağlanması gerekmektedir:
a) Bir sorumlu müdür ve sorumlu müdüre doğrudan bağlı olmak üzere tüm organizasyonun sivil havacılık mevzuatı açısından sağlıklı bir yapıda olmasını ve sürekliliğini denetleme görevini üstlenebilecek, kalite ve emniyet sistemi yöneticisi görevlendirilmesi,
b) Sorumlu müdüre karşı sorumlu olmak üzere, uçuş işletme, yer işletme, bakım, uçuş eğitim ve güvenlik konularından sorumlu yöneticiler görevlendirilmesi,
c) Sorumlu yönetici personelin ve vekillerinin isimleri ile yetki ve sorumluluklarının işletme el kitabında yer alması,
d) Sorumlu yönetici personelin bulunmadığı durumlarda operasyon gözetiminin devamı için işletme el kitabında vekâlet ile ilgili ayrıntılı düzenlemeler bulunması,
e) Ekip planlamadan, kabin operasyondan, kabin eğitimden, operasyon kontrol merkezinden, kargo operasyonlarından, performanstan ve mali konulardan sorumlu personelin de nihai olarak ilgili mevzuat açısından sorumlu müdüre karşı mesul olmalarını sağlayacak bir organizasyon yapısı kurulması
İşletme el kitabı SHGM tarafından kabul edilmekte ve onaylanmaktadır. Bu yöneticiler, görev aldıkları konularda işletme sorumlu müdürü ile birlikte SHGM’ye karşı sorumlu olacaklardır. Dolayısıyla; bu görevlere getirilecek personel seçimi önem teşkil edebilecektir.
Yönetici Personelin Niteliklerine İlişkin Gereklilikler
a) Sorumlu müdür; işleticinin tüm operasyonlarının ve bakım aktivitelerinin SHGM tarafından gerekli kılınan standartlarda sağlanmasından ilgili mevzuat kapsamında SHGM’ye karşı tam sorumluluğu olan, işletme içerisinde sivil havacılık kurallarının öngördüğü tüm birimlere erişim, denetleme ve konusu ile ilgili talimat verme yetkisi bulunan, ihtiyaç duyulan finansal yetki ile donatılmış şirketin genel müdürü veya genel müdüre doğrudan bağlı kişidir. Sorumlu müdürün, işletmeci tarafından tanımlanan ilave şartları da yerine getirmek üzere harcama ve işletmeyi bu hususlarda tek başına temsil edecek yetkiye ve asgari beş yıl çalışma tecrübesine sahip olması gerekir. Sorumlu müdür, kalite ve emniyet sistem yöneticisi görevlerinden birini üstlenemeyecektir.
b) Uçuş işletmeden sorumlu yönetici personelin;
(i) hava yolu işletmelerinde görev alacaklar için; sivil havacılık sektöründe en az beş yıl kaptan pilot olarak çalışma tecrübesine, işletme filosunda bulunan hava araçlarından en az birine ait geçerli hava yolu nakliye pilotu lisansına,
(ii) filosunda sadece tek pilota sertifiye hava araçları bulunan işletmelerde görev alacaklar için; sivil havacılık sektöründe en az beş yıl pilot olarak çalışma tecrübesine, işletme filosunda bulunan hava araçlarından en az birine ait geçerli asgari ticari pilot lisansına sahip olması ve görev süresince bu şartları taşıması gereklidir.
c) Yer işletmeden sorumlu yönetici personelin; sivil havacılık sektöründe yer hizmetleri konusunda en az beş yıl sivil çalışma tecrübesine sahip olması gereklidir.
d) Eğitimden sorumlu yönetici personelin;
(i) hava yolu işletmelerinde görev alacaklar için; sivil havacılık sektöründe en az beş yıl kaptan pilot olarak çalışma tecrübesine, işletme filosunda bulunan hava araçlarından en az birine ait geçerli hava yolu nakliye pilotu lisansına ve işletme filosunda bulunan hava araçlarından en az birine ait geçerli tip intibak öğretmeni (TRI) tecrübesine,
(ii) filosunda sadece tek pilota sertifiye hava araçları bulunan işletmelerde görev alacaklar için; sivil havacılık sektöründe en az beş yıl pilot olarak çalışma tecrübesine, işletme filosunda bulunan hava araçlarından en az birine ait geçerli asgari ticari pilot lisansına ve uçuş öğretmenliği (FI) tecrübesine, sahip olması ve görev süresince bu şartları taşıması gereklidir.
e) Kalite sistem yöneticisinin; kalite konusunda en az iki yıl olmak üzere, sivil havacılık alanında beş yıl çalışma tecrübesine sahip olması gereklidir.
f) Emniyet sistem yöneticisinin; emniyet yönetim sistemi konusunda en az bir yıl olmak üzere sivil havacılık sektöründe en az üç yıl çalışma tecrübesine sahip olması gereklidir.
g) Tek bir kalite ve emniyet sistemi yöneticisinin atanması durumunda; kalite konusunda en az iki yıl, sivil havacılık alanında ya da emniyet yönetim sistemi konusunda ise asgari beş yıl çalışma tecrübesine sahip olması gereklidir.
h) Ayrıca bir güvenlik yöneticisi atanması gerekebilecektir.
i) Bakımdan sorumlu yönetici personelin Uçuşa Elverişlilik ve Bakım Sorumluluğu Yönetmeliği (SHY-M)’nnde yer alan şartları taşıması gereklidir.
j) Sorumlu yönetici personele vekâlet edecek personelin de ilgili yönetici personelle aynı nitelik ve tecrübelere sahip olması gereklidir.